علت درد پاشنه پا در صبح چیست؟
علت درد پاشنه پا هنگام بلند شدن از خواب می‌تواند به دلایلی همچون بیماری فاشئیت کف پا (التهاب فاشیای کف پا) یا التهاب تاندون آشیل رخ دهد.
همچنین ممکن است دلیل آن آسیب‌هایی همچون شکستگی استرسی باشد. در برخی مواقع می‌توان این عارضه را با راهکارهای خانگی همچون یخ و استراحت درمان کرد.
اگر درد طاقت فرسا باشد، پزشک روش‌های درمانی دیگری همچون بانداژ، داروهای ضدالتهاب خوراکی، استفاده از کفش طبی و غیره را توصیه خواهد کرد.
علت‌های شایع درد پاشنه پا هنگام بلند شدن از خواب
علت‌های شایع درد پاشنه پا
7 مورد از مهم‌ترین علت درد پاشنه پا در صبح شامل موارد زیر می‌شوند:
1. التهاب فاشیای پلانتار
فاشیای پلانتار عارضه‌ای است که در آن فاسیای کف پا، یک رباط ضخیم در قسمت انتهایی پای شما، تحریک می‌شود. علائم آن شامل سفتی یا درد در پاشنه یا پا خواهد بود. این علائم ممکن است صبح‌ها بدتر شوند؛ زیرا هنگام استراحت خون‌رسانی به ناحیه پاشنه و پا ضعیف‌تر است.
فاشیای پلانتار یک آسیب شایع بین دوندگان و دیگر ورزشکاران است؛ زیرا این دسته از افراد فشار زیادی را به پاها و پاشنه‌های خود وارد می‌کنند. تمرینات متقابل چند بار در هفته با فعالیت‌هایی مانند دوچرخه‌سواری و شنا می‌توانند کمک‌کننده باشند. پوشیدن کفش مناسب و تعویض کفش‌های دویدن هر 400 تا 500 کیلیومتد نیز می‌تواند درد ناشی از استفاده بیش از حد را کاهش دهد.
اگر التهاب فاشیای پلانتار علت درد پاشنه پا در صبح باشد، توصیه می‌شود چند دقیقه فعالیت مانند پیاده‌روی داشته باشید تا ناحیه مورد نظر گرم شود و درد تسکین پیدا کند.
2. التهاب تاندون آشیل
تاندون آشیل، نواری بافتی که ماهیچه ساق پا را به استخوان پاشنه متصل می‌کند، می‌تواند ملتهب شده و تاندونیت آشیل یا سفتی و درد در ناحیه پاشنه را به همراه داشته باشد. علائم این عارضه ممکن است در صبح بدتر شوند؛ زیرا گردش خون در این قسمت از بدن می‌تواند در زمان استراحت کاهش پیدا کند. برخلاف فاشیای پلانتار، در صورت ابتلا به تاندونیت آشیل، احتمالا در طول روز هم احساس درد یا ناراحتی خواهید داشت.
3. روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی به عنوان دیگر علت درد پاشنه پا در صبح در نظر گرفته می‌شود. افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید بیشتر در معرض خطر ابتلا به فاشیای پلانتار قرار دارند.
اگر علائم این عارضه با درمان‌های خانگی بهبود نیافت، پزشک استفاده از آتل را برای خم نگه‌داشتن پا در شب توصیه خواهد کرد.
4. کمبود ویتامین
مصرف برخی از ویتامین‌ها برای رشد، استحکام و بهبود عملکرد اجزای بدن ضروری است و کمبود برخی از آن‌ها می‌تواند دیگر علت درد پاشنه پا در صبح باشد. ویتامین D یکی از ویتامین‌های مهمی است که باعث استحکام استخوان‌ها می‌شود.
تحقیقات متعدد نشان داده‌اند که استفاده از مکمل ویتامین D به طور پیوسته و حدود یک سال می‌تواند بهبود دردهای عضلانی و استخوانی مانند درد کف پا یا درد پاشنه پا را به همراه داشته باشد. این در حالی است که کمبود آن منجر به کم شدن استقامت استخوان و پوکی خواهد شد.
5. فشار بیش از حد
برخی از افراد در اثر فشار بیش از حد، تکنیک نامناسب یا فعالیت شدید ورزشی دچار درد در ناحیه پاشنه خواهند شد. علائم این عارضه درد و تورم شدیدی است که طی روزها یا هفته‌ها ایجاد می‌شود. اگر فعالیت شدید داشته باشید، احتمالا در طول روز و هنگام راه رفتن درد را تجربه خواهید کرد.
6. کم‌کاری تیروئید
کم‌کاری تیروئید می‌تواند دیگر علت درد پاشنه پا در صبح باشد. اختلال در مواد شیمیایی و هورمون‌ها در بدن می‌تواند التهاب و تورم در پاها، مچ پا و پاشنه پا را به همراه داشته باشد. همچنین می‌تواند باعث سندرم تونل تارسال شود که در آن عصب پای تیبیا تحت فشار قرار گرفته یا آسیب دیده است.
اگر صبح‌ها درد پاشنه پا و علائم کم‌کاری تیروئید دارید، ممکن است پزشک آزمایش خون را برای بررسی تیروئید شما توصیه کند.
7. خار پاشنه
خار پاشنه به عنوان یکی از علل اصلی بروز درد پاشنه پا شناخته می‌شود. کشیدگی عضلات و رباط‌ها به مرور زمان، کشش فاسیای کف پا و پارگی مکرر غشای استخوان پاشنه می‌تواند باعث ایجاد رسوبات کلسیمی و در نهایت برآمدگی‌های استخوانی در قسمت زیرین استخوان پاشنه پا شود که اصطلاحا به آن خار پاشنه می‌گویند.
خار پاشنه عارضه‌ای نیست که در زمان کوتاهی ایجاد شود بلکه به مرور زمان شکل می‌گیرد و در ورزشکارانی که فعالیت‌های دویدن با پریدن زیادی دارند رایج‌تر است.
درمان‌های خانگی درد پاشنه پا هنگام صبح
درمان‌های خانگی درد پاشنه پا هنگام صبح
داروهای خانگی و مسکن‌های بدون نسخه (NSAIDs) می‌توانند برای درد خفیف تا متوسط پاشنه پا موثر باشند. اگر درد شدید یا ناگهانی دارید، به پزشک مراجعه کنید. در چنین مواقعی درد پاشنه پا می‌تواند نتیجه آسیب جدی‌تری باشد.
یخ درمانی
یک بطری کوچک را پر از آب کنید و آن را برای مدت یک شب در فریزر نگه دارید. سپس آن را در حوله پیچیده و به آرامی در امتداد پاشنه و پای خود بچرخانید.
ماساژ
یک توپ تنیس یا توپ لاکراس را در امتداد کف پای خود از انگشتان پا تا پاشنه بغلتانید. این کار می‌تواند به کاهش تنش کمک کند. همچنین می‌توانید پای خود را روی یک غلتک فوم بغلتانید یا با گرفتن پا در دست و اعمال فشار ملایم در امتداد ناحیه پا و پاشنه با انگشت شست، ماساژ سنتی‌تری را انجام دهید.
کشش
حرکات کششی زیر را برای درد پاشنه پا امتحان کنید:
کشش قوس پا
- رو به دیوار بایستید، یک پایتان را به سمت عقب بکشید و زانوی جلوی خود را خم کنید. پاشنه هر دو پا باید روی زمین باشد.
- در جین کشش کمی به سمت جلو خم شوید.
- 10 ثانیه نگه دارید سپس استراحت کنید.
- با پای دیگر نیز این حرکت را تکرار کنید.
کشش فاشیای پلانتار
- در کنار تخت خود یا روی یک صندلی بنشینید، پای آسیب دیده را روی زانوی دیگر ضربدری کنید.
- با استفاده از دستتان در سمت آسیب دیده، انگشتان پا را به آرامی به سمت ساق پا بکشید.
- 10 ثانیه نگه دارید سپس استراحت کنید.
- در صورت تمایل این کار را تکرار کنید یا اگر هر دو پاشنه پا آسیب دیده‌اند، پاها را عوض کنید.
روش‌های جلوگیری از درد پاشنه پا
روش‌های جلوگیری از درد پاشنه پا
اقدامات زیر می‌توانند به جلوگیری از درد پاشنه پا در صبح کمک کنند:
- وزن سالم و سبک زندگی سالم را حفظ کنید. اضافه وزن یا چاقی می‌تواند فشار بیشتری را به ناحیه پاشنه و پا وارد کند.
- از کفش‌های محکم و حمایت کننده استفاده کرده و از پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند خودداری کنید.
- هر 400 تا 500 کیلیومتر کفش‌های دویدن یا ورزشی را تعویض کنید.
- حرکات کششی را در خانه به خصوص بعد از ورزش انجام دهید.
- اگر فردی فعال هستید، بسیار مهم است که به بدن خود، به خصوص پاهایتان، زمان استراحت و ریکاوری بدهید. استراحت به جلوگیری از آسیب‌های ناشی از استفاده بیش از حد که می‌تواند منجر به درد پاشنه پا شود کمک می‌کند.
آیا تمرینات فیزیوتراپی برای درمان درد پاشنه موثر است؟
فیزیوتراپی برای درمان درد پاشنه
فیزیوتراپی به‌عنوان یک روش غیر دارویی و غیر جراحی برای درمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. درمان‌های فیزیکی، تمرینات تقویتی و تمدید عضلات، تکنیک‌های ماساژ و درمان‌های دیگر را شامل می‌شود.
این تمرینات معمولا شامل تمرینات تقویتی، تمرینات تعادل و استحکام‌بخشی عضلات اطراف پا و مچ پا، تمرینات کشش عضلانی و تمرینات کار با توپ یا رولر برای آرامش عضلات می‌شوند.
مهم است که تمرینات فیزیوتراپی را با راهنمایی یک فیزیوتراپیست یا متخصص ورزشی انجام دهید تا به درستی و به اندازه مناسب انجام شوند تا آسیبی به شما وارد نشود. فیزیوتراپیست می‌تواند برنامه تمرینی مناسب برای شما تهیه کند و نکات و توصیه‌های لازم را درباره انجام درست تمرینات و تکنیک‌های درمانی به شما بیاموزد.
سخن پایانی
شایع‌ترین علت درد پاشنه پا در صبح فاشیای پلانتار است، اما شرایط دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند باعث این عارضه شود. درمان‌های خانگی ازجمله یخ و کشش ممکن است موثر باشند. اگر فکر می‌کنید آسیب جدی‌تری دارید یا اگر درد شما پس از چند هفته با درمان‌های خانگی کاهش نمی‌یابد، به متخصص ارتوپد مراجعه کنید.
