فیزیوتراپی پارکینسون

بیماری پارکینسون مربوط به از دست دادن سلول‌های عصبی در مغز است که دوپامین تولید می‌کنند. این سلول‌ها حرکات بدن، فرآیندهای فکری، تصمیم گیری، خلق و خو و سایر رفتار‌ها را کنترل می‌کنند.

در ابتدا بیماری با لرزش در دست‌ها شروع شده و بعد از آن سایر علائم بیماری نیز آشکار می‌شوند. افراد مبتلا به پارکینسون ممکن است متوجه شوند که با حرکات روزمره مانند راه رفتن یا نشستن و برخاستن از صندلی یا تخت مشکل دارند.

همه می‌دانند که انجام ورزش برای افراد مبتلا به بیماری پارکینسون مفید است. اما فیزیوتراپی، دارای نقش کلیدی است.

به دلیل این‌که پارکینسون یک بیماری از نوع اختلال در حرکت فرد است، موثرترین روش درمان فیزیوتراپی است که بیشتر از دارو در بهبود وضعیت بیمار تاثیر می‌گذارد.

اهداف فیزیوتراپی در بیماری پارکینسون

• حفظ و بهبود سطوح عملکرد و استقلال، که به بهبود کیفیت زندگی فرد کمک می‌کند
• استفاده از راهبردهای ورزشی و حرکتی برای بهبود تحرک
• اصلاح الگوهای حرکتی و وضعیت غیرعادی بدن
• افزایش قدرت عضلانی و انعطاف پذیری مفاصل
• اصلاح و بهبود وضعیت تعادل و به حداقل رساندن خطرات سقوط
• حفظ عملکرد تنفسی از طریق تمرینات تنفسی
• آموزش به فرد مبتلا به پارکینسون یا اعضای خانواده او
• افزایش اثرات دارو درمانی
• تقویت فعالیت‌های روزانه (بلند شدن از رختخواب، بلند شدن از روی صندلی)

همچنین فیزیوتراپی می تواند در بهبودی سایر علائم مرتبط با بیماری پارکینسون مانند افسردگی، اضطراب و خستگی موثر باشد.

3 تکنولوژی مورد استفاده در فیزیوتراپی برای درمان پارکینسون

1. اولتراسوندتراپی

این روش درمان فیزیوتراپی از طریق افزایش جریان خون به بافت‌های آسیب دیده به بهبود بیماری و کنترل حرکات مانند لرزش و یا حرکات غیرارادی کمک می‌کند.

2. بیوفیدبک تراپی

این روش فیزیوتراپی ﯾﮑﯽ از راهکارهای موثر در ﮐﻨﺘﺮل لرزش ﺑﯿﻤﺎران پارکینسون اﺳﺖ.  بیوفیدبک به افراد این توانایی را می دهد که یاد بگیرند بهتر پاسخ های غیرارادی بدنشان را کنترل و تنظیم کنند. هدف از بیوفیدبک، بهبود و جلوگیری از اختلالات و یا حتی ارتقای عملکرد فردی و دستیابی به عملکرد بهینه افراد است.

بیوفیدبک تراپی استرس و درد بیمار را کاهش داده و به ایجاد حس بهبودی در فرد کمک می‌کند.

3. مگنت تراپی

مگنت تراپی روشی ایمن، غیرتهاجمی و مؤثر در کاهش علائم بیماری پارکینسون است. در این روش با تحریک مغناطیسی ساختارهای مغزی و شبکه‌های مربوط به آن، عوارض ناشی از بیماری کاهش پیدا می‌کنند.

5 تمرین موثر که فیزیوتراپیست‌ها برای بیماری پارکینسون توصیه می‌کنند:

1. انجام تمریناتی که دامنه حرکات شما را افزایش می‌دهند

این تمرینات شامل حرکات فیزیکی بیش از حد اغراق آمیز مانند گام‌های بلند و چرخش بازو است. این تمرین برای بازیابی ماهیچه‌ها و کند کردن پیشرفت هایپوکینزی است.

هایپوکینزی به معنای از دست دادن جزئی یا کامل حرکت عضلانی بدلیل بیماری پارکینسون است.

2. انجام تمرینات الگو‌های متقابل و کارهای همزمان

حرکات متقابل شامل الگوهای پهلو به پهلو و چپ به راست هستند، مانند چرخاندن بازوها در حین قدم زدن و راه رفتن.

بیماری پارکینسون ممکن است بر این الگوها تأثیر بگذارد. فیزیوتراپیست شما کمک می‌کند تا الگوهای متقابل را با استفاده از تمرین دوچرخه دراز کشیده یا دستگاه بیضوی انجام دهید.

همچنین برای کنترل علائم بیماری به شما توصیه می‌شود راه رفتن را تمرین کنید و به طور همزمان تاب خوردن بازوهایتان را در نظر داشته باشید. به علاوه برای حفظ ریتم، آواز خواندن در هنگام انجام این حرکت بسیار مفید خواهد بود.

شرکت در کلاس های رقص، تای چی و پیلاتس نیز مفید هستند.

3. انجام تمرینات تعادل

بیماری پارکینسون می‌تواند سیستم تعادل بدن شما را تحت تاثیر قرار دهد و راه رفتن شما (نحوه راه رفتن) را ناپایدار کند.

این علائم به نوبه خود ممکن است شما را از حضور در مکان های عمومی یا شلوغ بترساند. به همین دلیل آموزش راه رفتن (تمرین پیاده روی) می‌تواند کمک کننده باشد. همچنین انجام تمریناتی که با هدف بهبود تعادل انجام می‌شوند می‌توانند مفید باشند البته در‌صورتی‌که توسط یک فیزیوتراپیست کنترل شوند.

4. انجام تمرینات کششی

در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون سفت شدن عضلات خم کننده لگن، همسترینگ و ساق پا شایع است. برای مقابله با این سفتی، بهتر است در فواصل زمانی مکرر در طول روز حرکات کششی انجام دهید.

برای این کار از یک فیزیوتراپیست ماهر که در پارکینسون تخصص دارد بخواهید تا آموزش‌های لازم را به شما ارائه دهد.

5. انجام تمرینات قدرتی

ماهیچه ها به طور طبیعی با افزایش سن ضعیف می شوند، بنابراین تمرینات قدرتی برای همه مهم هستند. اما تحقیقات نشان می‌دهد که ضعف عضلانی مشکل بزرگ‌تری برای افراد مبتلا به بیماری پارکینسون است.

بسته به اینکه در چه مرحله‌ای از بیماری هستید، فیزیوتراپیست ممکن است از شما بخواهد تمرینات مقاومتی را با دمبل های سبک یا نوار‌های مقاومتی (نوعی نوار لاستیکی ضخیم) انجام دهید.

شرکت در کلاس‌های ورزش در آب و انجام تمرینات مقاومتی برای تقویت ماهیچه‌ها نیز می‌تواند مناسب باشد.

استفاده از روش تحریک مغناطیسی مغز در بیماران پارکینسون؛ مفید یا مضر؟!

تحریک مغناطیسی مغز باید توسط متخصص فیزیوتراپی و به کمک دستگاه مخصوص صورت بگیرد.

این روش کاملا مورد تایید وزرات بهداشت بوده و با بهبود عملکرد مغز، به از بین رفتن عدم تعادل در بیمار، کنترل رفتار‌های غیر ارادی در فرد و همچنین از بین رفتن سفتی عضلات کمک می‌کند.

در این روش یک میدان مغناطیسی بسیار قوی در اطراف جمجمه ایجاد می‌شود. فیزیوتراپ متخصص می‌تواند این میدان مغناطیسی را بر نقطه خاصی از مغز متمرکز کرده و فعالیت الکتریکی مغز را تحت تاثیر قرار دهد.