زانو درد می تواند خفیف یا شدید باشد. صدمات زانو می تواند ناشی از ضربه مستقیم به زانو یا حرکت ناگهانی باشد که به زانو فراتر از دامنه حرکتی طبیعی فشار می آورد. همچنین زانو درد می تواند به دلیل راه رفتن زیاد، بلند شدن از صندلی، بالا رفتن از پله ها یا انجام ورزش های سنگین باشد. فیزیوتراپیست ها برای تشخیص و درمان درد زانو و کمک به کاهش درد و بازگرداندن حرکت شما آموزش دیده اند.
آناتومی زانو
مفصل زانو یک لولا است که استخوان ساق پا (درشت نی) و استخوان ران (فمور) را در کلاهک زانو (کشکک) به هم متصل می کند. چهار رباط اصلی از مفصل زانو حمایت می کنند که عبارتند از:
- رباط صلیبی قدامی
- رباط متقاطع خلفی
- رباط جانبی داخلی
- رباط جانبی خارجی
آسیب به هر یک از این رباط ها می تواند باعث زانو درد شود.
انواع زانو درد، و مناطقی که ممکن است در آن درد ایجاد شود:
- درد قدامی زانو
به این حالت درد کشکک فمورال (یا کشکک زانو) نیز گفته می شود. درد در اطراف کشکک زانو (کشکک) در جلوی زانو احساس می شود. این نوع زانو درد زمانی ایجاد می شود که کاسه زانو از موقعیت خود خارج شود. درد کاسه زانو معمولاً بر زنان جوانتر مانند ورزشکاران تأثیر می گذارد و ممکن است به دلیل حرکات مکرر یا استفاده بیش از حد باشد. درد اغلب هنگام انجام فعالیت هایی مانند چمباتمه زدن، راه رفتن در سربالایی یا بالا رفتن از پله ها رخ می دهد.
- درد جانبی زانو
این درد در قسمت بیرونی زانو ایجاد می شود. این یک نوع آسیب ناشی از استفاده بیش از حد از زانو در دوندگان است. این درد زمانی اتفاق می افتد که تاندونی به نام باند ایلیوتیبیال تحریک شود. درد اغلب هنگام انجام فعالیت هایی مانند بالا رفتن از پله، راه رفتن یا دویدن احساس می شود.
- درد داخلی زانو
این درد در امتداد قسمت داخلی زانو و هنگامی که رباط داخلی زانو به دلیل آسیب مستقیم یا استفاده بیش از حد تحریک می شود ایجاد می شود. ممکن است هنگام چمباتمه زدن، بالا یا پایین رفتن از تپه یا سطح شیب دار یا پایین رفتن از پله ها احساس درد کنید.
- درد ناشی از پارگی رباط
این نوع درد ممکن است ناشی از ضربه مستقیم به زانو باشد. همچنین اگر زانوی خود را بچرخانید در حالی که پای شما روی زمین است، ممکن است این درد را احساس کنید.
- درد ناشی از آرتروز یا OA
این نوع درد ممکن است در هر جایی از زانو که غضروف شکسته شده باشد، رخ دهد. درد ممکن است خفیف شروع شود و به تدریج بدتر شود. با گذشت زمان، درد می تواند شروع به محدود کردن توانایی شما برای خم شدن و صاف کردن کامل زانو، بالا رفتن از پله ها، چمباتمه زدن یا پایین آوردن خود برای نشستن روی صندلی کند. زانو همچنین ممکن است با افزایش فعالیت متورم، خاموش و روشن شود. استئوآرتریت می تواند راه رفتن در مسافت های طولانی را بیش از پیش دشوار کند.
چگونه یک فیزیوتراپیست می تواند به بهتر شدن درد زانو کمک کند؟
زمانیکه فیزیوتراپیست زانوی بیمار را معالجه می کند دامنه حرکتی آنها را اندازه گیری می کند. در این حالت فیزیوتراپ یک برنامه توانبخشی شخصی برای بیمار ایجاد خواهد کرد. این برنامه می تواند به بیمار کمک کند تا با خیال راحت به فعالیت های مورد نظر خود بازگردد. برخی از تکنیک های درمانی عمومی توسط فیریوتراپ ممکن است شامل موارد زیر باشد:
1. آموزش بیمار برای اصلاح فعالیت های روزمزه
فیزیوتراپ با شما همکاری خواهد کرد تا هر عاملی که باعث درد شما می شود را شناسایی و تغییر دهید. آنها در مورد نوع و میزان ورزش، فعالیت های ورزشی و کفش تان با شما کار خواهند کرد. همچنین آنها روش هایی را برای بهبود فعالیت های روزانه تان توصیه می کنند. فیزیوتراپیست شما یک برنامه تمرینی شخصی را ایجاد و به شما آموزش می دهد تا به شما کمک کند تا حد امکان به فعالیت های مورد نظر خود بازگردید.
2. مدیریت درد با انجام حرکات اصلاحی
فیزیوتراپیست شما برنامه ای برای درمان درد طراحی می کند که شامل استفاده از یخ در ناحیه آسیب دیده است. آنها همچنین ممکن است اصلاح برخی از فعالیت هایی که باعث درد می شوند را توصیه کنند. فیزیوتراپیست شما از تکنیک های مدیریت درد برای کاهش یا حذف نیاز به دارو، از جمله مواد افیونی استفاده می کند.
3. تمرین دامنه حرکتی با انجام حرکات کششی
اگر تحرک زانوی شما محدود باشد، این امر می تواند باعث افزایش فشار بر روی زانوی شما شود. فقدان حرکت در لگن، پا یا مچ پا نیز ممکن است زانوی شما را مجبور به عملکرد نامناسب کند. فیزیوتراپیست شما ممکن است تکنیک های کششی را برای کاهش تنش و کمک به بازگرداندن حرکت طبیعی مفاصل به شما آموزش دهد. این تکنیک ها بر روی مفاصل از ناحیه لگن تا پای شما تمرکز می کنند.
4. درمان دستی
فیزیوتراپیست شما ممکن است با استفاده از درمان های عملی و دستی برای حرکت دادن آرام عضلات و مفاصل، وضعیت شما را درمان کند. این تکنیک ها به بازیابی و بهبود حرکت مناسب کمک می کنند. این درمان ها همچنین برای هدایت مفاصل شما به سمت الگوی حرکتی کم استرس استفاده می شوند.
5. بریس ها و سایر وسایل کمکی
بسته به شرایط شما، فیزیوتراپ یا سایر اعضای تیم مراقبت های بهداشتی ممکن است بریس، واکر یا سایر وسایل کمک حرکتی را توصیه کنند. این دستگاهها ممکن است به بازیابی شما کمک کنند.
واکر یا عصا یکی دیگر از وسایل کمک حرکتی است که می تواند به کاهش درد و بهبود توانایی راه رفتن شما کمک کند. فیزیوتراپیست شما ممکن است استفاده از این وسایل کمکی راه رفتن را برای مدت کوتاهی توصیه کند. یا اگر شرایط خاصی مانند استئوآرتریت دارید، ممکن است لازم باشد مدت بیشتری از آنها استفاده کنید.
6. بستن زانو
این روش ممکن است برای کاهش تورم توصیه شود. در این روش فیزیوتراپیست شما از تکنیک های باندپیچی خاصی استفاده خواهد کرد. آنها همچنین ممکن است استفاده از جوراب های الاستیک را توصیه کنند.
7. ارجاع به پزشک ارتوپد
در برخی موارد فیزیوتراپیست ممکن است شما را به یک پزشک ارتوپدی که در زمینه بیماری ها و آسیب های زانو تخصص دارد ارجاع دهد. آنها ممکن است تصویربرداری تشخیصی (مانند اشعه ایکس یا MRI) را توصیه کنند. اشعه ایکس به شناسایی ناهنجاری های استخوانی (مانند آرتروز یا شکستگی) کمک می کند. MRI به تایید تشخیص آسیب های تاندون و رباط کمک می کند و دید متفاوتی از استخوان ها و غضروف شما ارائه می دهد.
در جلسه اول فیزیوتراپی چه اتفاقی می افتد؟
در ابتدا فیزیوتراپیست شما را معاینه می کند تا برنامه درمانی مناسب خود را دریافت کنید. آنها راههای بازسازی قدرت و حرکت در پا و زانو را مورد بحث قرار میدهند تا بتوانید احساس بهتری داشته باشید و به انجام کارهایی که دوست دارید بازگردید. در اولین ملاقات شما، درمانگر به پای شما نگاه می کند و می بیند که زانوی شما چقدر خوب خم می شود، صاف می شود و حرکت می کند. آنها همچنین خواهند دید که آیا:
- حفظ تعادل برای شما سخت است
- زانو درد دارید
- وقتی ساق پای خود را به جلو و عقب حرکت می دهید، درد می کند
- ایستادن روی یک پا سخت است
- ماهیچه های ضعیفی در جلو و پشت ران خود دارید که از زانو حمایت می کنند
- برای تشخیص نقاط مشکل شما، ممکن است از شما بخواهند که روی یک پا بپرید یا کمی روی تردمیل قدم بزنید. آنها ممکن است به شما توصیه کنند از عصا، واکر یا کفش های مخصوص برای جلوگیری از سقوط در خانه در حین بهبودی استفاده کنید.
علل شایع درد زانو
درد زانو اغلب به دلیل آسیب دیدگی رخ می دهد. برخی از حوادث رایج که باعث آسیب و درد زانو می شوند عبارتند از:
- سقوط
- آسیب های ورزشی
- افزایش فعالیت
در اینجا هفت دلیل رایج برای درد داخلی زانو آورده شده است:
- استئوآرتریت (OA)
استئوآرتریت (OA) یک بیماری است که غضروف را تجزیه می کند و باعث می شود استخوان های مفاصل به هم ساییده شوند. اگر هنگام فشار دادن به مفصل خود، مانند هنگام بالا و پایین رفتن از پله ها یا نشستن روی صندلی، درد داخلی زانو را تجربه می کنید، ممکن است به OA مبتلا شده باشید. از آنجایی که این فشار باعث درد می شود، علائم شما ممکن است با گذشت روز بدتر شود. با گذشت زمان، این وضعیت باعث ساییدگی و پارگی غضروف می شود و منجر به آرتروز می شود.
2. آرتریت روماتوئید (RA)
آرتریت روماتوئید (RA) یک بیماری خود ایمنی است که باعث درد، تورم و سفتی مفاصل می شود. این می تواند باعث درد داخلی زانو شود، اما افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید معمولاً در همه مفصل ها احساس درد دارند و نه فقط در قسمت داخلی زانو. RAباعث التهاب در مفاصل شما می شود، بنابراین افراد مبتلا به RA ممکن است درد شدید زانو را در صبح تجربه کنند که علائم آن در طول روز کاهش می یابد.
3. آسیب رباط جانبی داخلی (MCL).
- رباط جانبی داخلی (MCL) در امتداد بیرونی زانوی داخلی شما قرار دارد تا مفصل را تثبیت کند. اگر رباط بیش از حد کشیده شود، ممکن است دچار رگ به رگ شدن MCL شوید. MCL همچنین می تواند به طور جزئی یا کامل پاره شود. آسیب MCL معمولاً پس از اعمال نیرو به بیرون زانو، مانند ورزش های تماسی، رخ می دهد. علائم آسیب MCL عبارتند از:
- تورم
- بی ثباتی در هنگام ایستادن یا راه رفتن
- قفل کردن زانوها
- صدای ترکیدن در زمان ضربه
4. آسیب منیسک داخلی
منیسک غضروفی است که یک بالشتک بین استخوان های یک مفصل ایجاد می کند. در هر زانو دو منیسک وجود دارد. آنها به عنوان بالشتک بین استخوان های ران و ساق پا عمل می کنند. اگر زانوی شما بچرخد یا تحت فشار قرار گیرد، معمولاً در حین ورزش یا فعالیت های ورزشی، مینیسک شما ممکن است پاره شود یا آسیب ببیند. بسته به شدت آسیب، ممکن است این علائم را احساس کنید:
- سفتی، سختی
- درد شدید هنگام چرخاندن زانو
- قفل کردن زانوها
- حس عدم تعادل
5. بورسیت پس آنسرین
بورسا یک کیسه کوچک پر از مایع است که به کاهش اصطکاک بین عضلات و رباط ها کمک می کند. چندین بورس در سراسر بدن شما وجود دارد. اگر بورس بیش از حد مورد استفاده قرار گیرد یا تحریک شود، می تواند مایع اضافی تولید کند که باعث تورم و فشار بر روی زانوی شما می شود. این التهاب به بورسیت پس آنسرین معروف است. علل بورسیت پس آنسرین می تواند شامل موارد زیر باشد:
- OA یا استئوآرتریت
- چاقی
- پارگی مینیسک داخلی
- هنگام ایستادن یا راه رفتن زانو یا ساق پای خود را برگردانید
- عضلات سفت همسترینگ
6. تحریک پلیکا داخلی
پلیکا چین های کوچکی در آستر مفصل هستند و لایه های داخلی زانوی داخلی شما را می پوشاند. استفاده بیش از حد، مانند خم کردن مکرر زانو، میتواند باعث تحریک لایه داخلی و ایجاد سندرم پلیکا شود. این امر باعث می شود چین ها ضخیم شده و بین استخوان ها گیر کنند. علاوه بر درد درونی زانو، ممکن است قفل شدن زانوها و احتمالاً صدای ترک خوردن را تجربه کنید.
7. آسیب های دیگر
اگر ضربه مستقیمی به زانوی خود وارد کنید، مانند ضربه خوردن توسط یک جسم یا افتادن شدید، ممکن است استخوان زانوی خود را کبود کنید. این عارضه به عنوان کوفتگی زانو نیز شناخته می شود. کوفتگی زانو بسته به جایی که ضربه خوردهاید، میتواند باعث درد داخلی زانو شود. سایر علائم کوفتگی زانو عبارتند از:
- پوست کبود شده
- تورم
- مشکل در خم کردن زانو
- سفتی، سختی
درمان درد زانو
آسیب های زانو نسبتاً شایع هستند و بسیاری از آنها را می توان در خانه حل کرد. اگر بیش از سه روز علائم داشته باشید، ممکن است آسیبی داشته باشید که نیاز به مراقبت پزشکی دارد. پزشکان بسته به علت درد شما ممکن است روشهای درمانی موثرتری را توصیه کنند.
1.درمانهای خانگی
زانو درد جزئی شایع است و اغلب در خانه قابل درمان است. اکثر کارشناسان توصیه می کنند که:
- از فعالیتی که باعث درد شما می شود اجتناب کنید.
- از عصا استفاده کنید تا وزنتان را از زانو دور نگه دارید.
- منطقه را سه یا چهار بار در روز به مدت 20 دقیقه هر بار یخ کنید.
- برای کاهش تورم زانوی خود را با استفاده از یک باند فشاری الاستیک بپیچید.
- بالش هایی را زیر زانوی خود قرار دهید تا هنگام خواب آن را به همان سطح یا بالاتر از سطح قلب خود ببرید.
- برای بهبود تحرک و کاهش تورم، حرکات کششی و زانو را تمرین کنید، مانند لغزش پاشنه پا.
- همچنین در صورت توصیه پزشک، ممکن است از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوبروفن برای تسکین تورم استفاده کنید. اگر علائم پس از سه روز با وجود این درمان ادامه یافت یا اگر درد شما تشدید شد، با پزشک مشورت کنید.
2.سایر درمان های درد زانو
اگر درد داخلی زانو شدید است، پس از چند روز تشدید میشود، یا اگر درمانهای خانگی اولیه به علائم شما کمک نمیکند، به پزشک مراجعه کنید یا به یک مرکز مراقبت فوری ارتوپدی بروید. برخی از روش های درمانی برای آسیب های جدی تر زانو عبارتند از:
- تزریق استروئید: این تزریق برای درمان بورسیت پس آنسرین و استئوآرتریت استفاده می شود.
- فیزیوتراپی: درمان ممکن است شامل کشش، ورزش و درمان اولتراسوند باشد.
- استفاده از وسایل کمکی: پوشیدن زانوبند در طول فعالیت های ورزشی یا روزمره می تواند کمک کننده باشد.
- جراحی: پزشکان ممکن است جراحی آرتروسکوپی زانو را برای درمان پارگی منیسک، جایگزینی جزئی یا کامل زانو برای استئوآرتریت شدید زانو یا رفع فشار هسته مرکزی برای نکروز آواسکولار توصیه کنند.
ورزش برای درد زانو
در حالی که همه علل درد داخلی زانو قابل پیشگیری نیستند، پزشکان و فیزیوتراپیست ها تقویت عضلات پا، به ویژه عضلات چهارسر ران و همسترینگ را به عنوان یکی از موثرترین راه ها برای درمان و پیشگیری از آسیب زانو می شناسند. تمرینات مفید برای بهبود زانو شامل موارد زیر است:
- بلند کردن پاهای مستقیم
- دوچرخه ثابت یا خوابیده
- شنا كردن
- راه رفتن یا دویدن
- اکستنشن پا
علاوه بر این، همیشه باید هر نوع ورزش را با کشش ملایم تمام عضلات درگیر، به ویژه عضلات چهارسر ران و همسترینگ، شروع و به پایان برسانید.
بعد از انجام فیزیوتراپی چه مدت طول می کشد تا زانوی من بهتر شود؟
پزشک یا فیزیوتراپیست به شما خواهد گفت که چند وقت یکبار باید به جلسات درمان بروید. این جلسات ممکن است چندین بار در هفته به مدت 6 هفته یا بیشتر باشد. مقدار آن بستگی به این دارد که زانوی شما چقدر درد می کند و اینکه آیا جراحی کرده اید یا خیر.