آرتروز گردن که به آن اسپوندیلوز گردنی هم میگویند، یکی از بیماریهای شایع ستون فقرات است. این بیماری بیشتر در افراد میانسال و سالمند دیده میشود. آرتروز گردن به دلیل فرسایش و تحلیل رفتن دیسکها، مفاصل و مهرهها در ناحیه گردن به وجود میآید. شناخت علائم این بیماری به شما کمک میکند تا سریعتر برای تشخیص و درمان اقدام کنید و کیفیت زندگی بهتری داشته باشید.
آرتروز گردن چیست
آرتروز گردن چیست؟
ستون فقرات ما از مهرهها تشکیل شده است. بین این مهرهها، ساختارهای نرم و ژلهای به نام دیسک قرار دارد که مانند ضربهگیر عمل میکنند. با افزایش سن، این دیسکها ممکن است آب خود را از دست بدهند، خشک و ضعیف شوند. این فرآیند باعث میشود مهرهها به هم نزدیکتر شده و روی یکدیگر ساییده شوند. این ساییدگی همان آرتروز گردن است. در برخی موارد، بدن برای جبران این فرسایش، زائدههای استخوانی کوچکی به نام “خار استخوان” ایجاد میکند که میتواند به اعصاب یا نخاع فشار بیاورد.
شایعترین علائم آرتروز گردن
شایعترین علائم آرتروز گردن
علائم آرتروز گردن معمولاً به تدریج ظاهر میشوند و با گذشت زمان شدت مییابند. در مراحل اولیه، ممکن است بسیاری از افراد هیچ علامتی نداشته باشند. اما با پیشرفت بیماری، نشانههای زیر بروز میکنند. در برخی افراد حتی تغییرات ظاهری مثل قوز برآمدگی پشت گردن نیز بهدلیل سفتی عضلات و تغییر حالت ستون فقرات قابل مشاهده است.
۱. درد و سفتی در ناحیه گردن
اصلیترین و شایعترین علامت آرتروز گردن، احساس درد و خشکی در این ناحیه است. این درد ممکن است در وسط یا دو طرف گردن احساس شود و گاهی به شانهها یا بالای قفسه سینه نیز کشیده میشود. این سفتی و درد معمولاً صبحها بعد از بیدار شدن و یا در پایان روز شدیدتر است. نشستن یا خوابیدن طولانی در یک وضعیت ثابت نیز میتواند این علائم را تشدید کند.
۲. محدود شدن دامنه حرکتی گردن
یکی دیگر از نشانههای رایج، کاهش انعطافپذیری گردن است. ممکن است متوجه شوید که دیگر نمیتوانید گردن خود را به راحتی به طرفین بچرخانید یا آن را به جلو و عقب خم کنید. این محدودیت حرکتی میتواند کارهای سادهای مانند رانندگی و نگاه کردن به پشت سر را دشوار کند.
۳. شنیدن صدا هنگام حرکت گردن
ممکن است هنگام حرکت دادن سر و گردن، صدایی شبیه به کلیک، تقتق یا ساییدگی بشنوید یا احساس کنید. این پدیده که “کریپتوس” نام دارد، به دلیل ساییده شدن استخوانها و بافتها روی یکدیگر ایجاد میشود. اگرچه این صداها میتوانند نگرانکننده به نظر برسند، اما یک علامت رایج هستند.
۴. سردرد
آرتروز گردن میتواند باعث بروز سردردهایی شود که معمولاً از پشت سر شروع شده و گاهی به سمت گوشها یا پشت چشم کشیده میشوند. این سردردها به دلیل اسپاسم و گرفتگی عضلات پشت گردن به وجود میآیند.
۵. اسپاسم و گرفتگی عضلات
اسپاسم عضلانی به معنای سفت شدن ناگهانی و دردناک عضلات گردن است. این گرفتگیها میتوانند چرخاندن سر را بسیار دشوار و دردناک کنند و معمولاً چند ساعت تا چند روز طول میکشند.
علائم آرتروز که روی اعصاب فشار می آورد
علائم آرتروز گردن که به فشار روی اعصاب مربوط میشوند
اگر آرتروز گردن پیشرفت کند و باعث ایجاد فشار روی اعصاب نخاعی شود، علائم جدیتری ظاهر میشوند. این وضعیت که به آن تنگی کانال نخاعی گردن نیز گفته میشود، میتواند بسیار خطرناک باشد. در برخی افراد حتی کجی گردن هم ممکن است بهدلیل اسپاسم عضلانی یا جبران درد دیده شود.
۱. بیحسی، گزگز و ضعف در دستها و پاها
فشار روی ریشههای عصبی میتواند باعث احساس سوزنسوزن شدن، بیحسی یا ضعف در بازوها، دستها و گاهی پاها شود. این حس ممکن است از گردن شروع شده و تا نوک انگشتان ادامه یابد. این درد تیرکشنده را “درد رادیکولر” مینامند.
۲. مشکلات تعادل و راه رفتن
فشار شدید بر روی نخاع (میلوپاتی) میتواند هماهنگی بین عضلات بدن را مختل کند. در این حالت، فرد ممکن است در راه رفتن دچار مشکل شده و تعادل خود را به سختی حفظ کند.
۳. از دست دادن کنترل مثانه و روده
در موارد بسیار شدید و پیشرفته، فشار بر نخاع میتواند عملکرد مثانه و روده را تحت تأثیر قرار دهد و منجر به بیاختیاری ادرار یا مدفوع شود. این علامت یک وضعیت اورژانسی است و نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر درد گردن شما بیش از چند روز ادامه داشت یا به تدریج بدتر شد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. همچنین در صورت مشاهده علائم زیر، حتماً به یک متخصص ارتوپد یا مغز و اعصاب مراجعه کنید:
- درد شدید و ناگهانی پس از یک آسیب یا ضربه
- احساس بیحسی، ضعف یا سوزنسوزن شدن در دستها و پاها
- مشکل در راه رفتن و حفظ تعادل
- از دست دادن کنترل ادرار یا مدفوع
سوالات متداول در مورد علائم آرتروز گردن
در این بخش به برخی از سوالات رایج درباره آرتروز گردن پاسخ میدهیم.
۱. آیا آرتروز گردن باعث سرگیجه میشود؟
بله. در گردن شریانهایی وجود دارند که خون را به مغز میرسانند. زائدههای استخوانی ناشی از آرتروز میتوانند این شریانها را تحت فشار قرار داده و جریان خون به مغز را کاهش دهند. این وضعیت ممکن است باعث ایجاد سرگیجه شود.
۲. تفاوت آرتروز گردن با دیسک گردن چیست؟
این دو بیماری علائم مشابهی دارند اما علت آنها متفاوت است. در دیسک گردن، ماده ژلهای بین مهرهها دچار بیرونزدگی میشود و به عصب فشار وارد میکند. اما آرتروز گردن یک بیماری فرسایشی و مرتبط با افزایش سن است که مفاصل و استخوانها را درگیر میکند. البته، دیسک گردن میتواند یکی از دلایل بروز آرتروز در آینده باشد.
۳. آیا آرتروز گردن خطرناک است؟
آرتروز گردن در بیشتر موارد خطرناک نیست و با روشهای غیرجراحی مانند فیزیوتراپی و دارو قابل کنترل است. اما اگر این بیماری پیشرفت کند و باعث فشار شدید روی نخاع شود، میتواند منجر به علائم عصبی جدی مانند اختلال در راه رفتن، ضعف عضلانی شدید و حتی فلج اندامها شود. به همین دلیل تشخیص و درمان به موقع اهمیت زیادی دارد.
