اختلال نعوظ (ED) به ناتوانی در دستیابی یا حفظ نعوظ کافی برای رابطه جنسی رضایتبخش گفته میشود. این مشکل بسیار رایج بوده و میتواند به صورت مستقیم کیفیت زندگی مردان و روابطشان را تحت تاثیر قرار دهد. جست و جو برای درمان این اختلال به روشهایی مانند داروها، وسایل مکانیکی و جراحی رسیده است اما این روشها هر کدام مشکلاتی را به همراه خواهند داشت. از این رو، جستجو برای درمان غیرتهاجمی با اثرات پایدار در جریان است که به کشف روشهایی منجر شده است.
دستگاه شاک ویوتراپی
شاک ویو تراپی به عنوان یک روش جدید و امیدوارکننده مطرح شده است. این تکنیک غیرتهاجمی با استفاده از امواج صوتی کمانرژی، بافت آلت تناسلی را تحریک کرده و عملکرد نعوظ را بهبود میبخشد. اگرچه این روش ابتدا برای مشکلاتی مانند سنگ کلیه و مسائل ارتوپدی استفاده میشد، کاربرد آن در درمان ED توجه فزایندهای را به خود جلب کرده است.
شاک ویو تراپی نعوظ چیست و چگونه عمل میکند؟
شاک ویو تراپی از پالسهای کوتاه امواج صوتی با شدت بالا برای انتقال انرژی به بافتهای بدن استفاده میکند. برای درمان اختلال نعوظ، نوع خاصی به نام شاک ویو تراپی با شدت کم (LiSWT) به کار میرود که انرژی بسیار کمتری نسبت به روش مورد استفاده برای شکستن سنگ کلیه دارد.
مکانیسم دقیق اثر شاک ویو تراپی بر اختلال نعوظ کاملاً شناخته شده نیست، اما تحقیقات نشان میدهد که این روش از چند طریق به بهبود نعوظ کمک میکند.
در پاسخ به این سوال که آیا شاک ویو تراپی درد دارد؟ باید بگوییم؛ خیر! درد ندارد، اما همه چیز به محل اعمال امواج و خود بیمار نیز بستگی دارد.
1. بهبود جریان خون با ساخت عروق جدید (رگزایی)
یکی از اصلیترین سازوکارهای پیشنهادی، توانایی شاک ویو تراپی در تحریک ایجاد رگهای خونی جدید در آلت تناسلی است. این امر باعث افزایش جریان خون به آلت شده که برای نعوظ ضروری است. کاهش جریان خون در این بافتها، به ویژه در موارد ناشی از مشکلات عروقی، میتواند اختلال نعوظ را بههمراه داشته باشد. شاک ویو تراپی هدف بهبود جریان خوت به کمک ایجاد عروق جدید، میتواند راه حلی بالقوه و طولانیمدت ارائه کند.
بهبود جریان خون با ساخت عروق جدید (رگزایی) با شاک ویو تراپی
2. افزایش نیتریک اکسید
همانطور که گفتیم، اختلال در مسیر ورود خون به بافتهای آلت تناسلی یکی از شایعترین دلایل بروز اختلال نعوظ است. از سوی دیگر، نیتریک اکسید مولکولی حیاتی بوده که با شل کردن عضلات صاف آلت تناسلی، اجازه میدهد خون وارد بافت نعوظی شود. مطالعات در زمینه شاک ویو تراپی به خوبی نشان میدهد که این روش تولید نیتریک اکسید را افزایش داده و به حل این مشکل کمک میکند.
3. کاهش بافت فیبری و بهبود عملکرد عضلات
ایجاد بافت اسکار اضافی (فیبروز) در آلت تناسلی، با افزایش سن یا بروز بیماریهایی مانند دیابت رخ میدهد. این اتفاق با ایجاد ضعف در عملکرد عضلات صاف به اختلال نعوض منجر میگردد. شاک ویو تراپی میتواند با کاهش فیبروز و افزایش انعطافپذیری بافت، به حل این اختلال منجر شود.
4. تحریک عوامل رشد و ترمیم
امواج صوتی شاک ویو تراپی میتوانند باعث آزاد شدن فاکتورهای رشد در بافت شوند و فرآیندهای ترمیم طبیعی بدن را فعال کند. این عمل منجر به سلامت کلی بافت آلت تناسلی خواهد شد.
تحریک عوامل رشد و ترمیم با شاک ویو تراپی
5. فعالسازی سلولهای بنیادی و ترمیم عصبی
تحقیقات انجام شده در زمینه شاک ویو تراپی نشان میدهد که سلولهای بنیادی موضعی توسط این روش فعال میشوند. فعال شدن این سلولها منجر به ترمیم بافت خواهد شد. همچنین در آزمایشهای صورت گرفته مشاهده شده که این روش سبب افزایش سلولهای شوان میشود. سلولهای شوان مسئول ترمیم عصبها هستند و افزایش آنها به بازسازی اعصاب آلت تناسلی کمک کند. این تحقیقات به خوبی نشان میدهند که شاک ویو تراپی با تاثیر بر روی شبکه عصبی، به حل اختلال نعوض کمک شایانی خواهد کرد.
یافتههای مطالعاتی در مورد اثربخشی شاک ویو تراپی
شاک ویو تراپی یک روش نو برای حل اختلال نعوظ است و همین موضوع سبب شده تا تحقیقات زیادی برای بررسی اثر آن انجام شود. در ادامه به بررسی چند مورد از این مطالعات میپردازیم.
این مطالعات بر روی اثر شاک ویو تراپی در شاخص کوتاه مدت برای درمان اختلال نعوض متمرکز بود. بنابه بررسی جامعی که در سال 2023 صورت گرفت، این روش میتواند تا 12 ماه اثر مثبتی بر روی اختلال نعوض داشته باشد.
به صورت کلی، استفاده از روش مطالعات تصادفی کنترل شده میتواند دادههای قابل اعتمادتری را ارائه دهد. در تحقیقی که در سال ۲۰۲۲ انجام شد، ۷۹٪ مردان که به این اختلال مبتلا بودند، پس از ۱۲ جلسه شاک ویو تراپی بهبود چشمگیری را گزارش کردند. مطالعه دیگری نشان داد شاک ویو تراپی حتی در بیمارانی که به داروهای رایج اختلال نعوظ مانند ویاگرا و سیالیس پاسخ نمیدهند، توانسته اثرگذار باشد. این نشان میدهد شاک ویو تراپی پتانسیل کمک به طیف وسیعی از بیماران را دارد.
به نظر میرسد شاک ویو تراپی به صورت خاص برای مردان با اختلال نعوض ناشی از مشکلات عروقی (جریان خون) موثر خواهد بود. اثربخشی این روش در موارد شدید این اختلال که از ناشی دیابت یا پس از جراحی پروستات پدید میآید، به خوبی مشخص نیست. با این وجود، برخی مطالعات بهبود بیماران، پس از جراحی پروستات را نیز گزارش کردهاند.
روند معمول انجام شاک ویو تراپی
این درمان معمولاً به صورت سرپایی در مطب انجام میشود. بیمار دراز میکشد و پزشک با استفاده از یک دستگاه دستی (پروب) که امواج صوتی را منتقل میکند، روی نواحی مختلف آلت تناسلی کار میکند. برای انتقال بهتر امواج، از ژل مخصوص استفاده میشود.
هر جلسه حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول میکشد. دوره درمانی معمولاً شامل ۶ تا ۱۲ جلسه است که با فواصل مشخص (مثلاً ۱ تا ۲ جلسه در هفته، گاهی با دوره استراحت بینابینی) انجام میشود. امواج به نواحی مختلف مانند بدنه، پایه و ساقهای آلت اعمال میشوند.
مزایا و معایب احتمالی شاک ویو تراپی
شاک ویو تراپی به جراحی نیاز ندارد
مزایا
- غیرتهاجمی: این روش در دسته درمانهای غیرتهاجمی قرار میگیرد، زیرا انجام آن نیاز به جراحی ندارد.
- عوارض کم: در بین روشهای مرسوم برای درمان اختلال نعوض، روش شاک ویو تراپی کمترین عوارض را دارد.
- بدون نیاز به دارو: استفاده از این روش سبب میشود تا به درمان دارویی نیازی نباشد.
- درمان علت: روشهای دیگر، به حل مشکل از مسیرهایی میپردازند که به حل علت اختلال کمکی نمیکند. روش شاک ویو تراپی با کمک به بهبود جریان خون و اثر مثبت بر روی عصبها، میتواند به درمان قطعی نیز برسد.
- سرپایی بودن: این روش در زمان کوتاهی انجام شده و نیازی به بستری شدن ندارد.
معایب/خطرات
- درد خفیف و موقت: برخی بیماران ممکن است درد خفیفی حین یا پس از درمان حس کنند.
- کبودی/قرمزی خفیف: ممکن است در محل درمان رخ دهد.
موارد منع یا احتیاط برای استفاده از شاک ویو تراپی
موارد منع قطعی
- تومور فعال (به خصوص لگن/پروستات)
- پروتز آلت تناسلی
- اختلالات انعقادی درماننشده یا مصرف داروهای ضد انعقاد
موارد نیاز به احتیاط
- کمبود تستوسترون (هیپوگنادیسم)
- عفونت یا زخم باز در محل
- تزریق استروئید اخیر در محل
- سن زیر ۱۸ سال
- درمان روی بافتهای پر از هوا (ریه/روده)
- اختلال نعوض بسیار شدید
- اختلال نعوض با علل غیرعروقی (روانی، عصبی شدید)
- فیبروز شدید آلت نارسایی وریدی شدید
دستگاه شاک ویو تراپی
شاک ویو تراپی با شدت کم (LiSWT) یک روش غیرتهاجمی و نوین برای درمان اختلال نعوظ است که با استفاده از امواج صوتی، به بهبود جریان خون در آلت تناسلی کمک میکند. شاک ویو تراپی برای خار پاشنه پا نیز بسیار مفید است. مطالعات نشان دادهاند این روش میتواند در بهبود نعوظ، به خصوص در موارد اختلال نعوظ عروقی خفیف تا متوسط، موثر باشد. این درمان شامل چند جلسه کوتاه است و عوارض جانبی کمی دارد. با وجود نتایج امیدوارکننده، شاک ویو تراپی هنوز توسط FDA برای این منظور تایید نشده و یک درمان تحقیقاتی محسوب میشود و معمولاً تحت پوشش بیمه نیست.
مشورت با اورولوژیست برای ارزیابی مناسب بودن این روش و آگاهی از وضعیت تحقیقاتی و راهنماهای موجود ضروری است. شاک ویو تراپی میتواند گزینهای برای برخی مردان، به ویژه آنهایی باشد که به داروها پاسخ نمیدهند یا تمایلی به استفاده از آنها ندارند، اما تصمیمگیری باید با آگاهی کامل از جوانب مختلف صورت گیرد.
