درد دنبالچه که به عنوان کوکسیدینیا (coccydynia) نیز شناخته میشود، یکی از مشکلات شایع در ناحیه پایین کمر است که میتواند تأثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد.
این درد معمولا به صورت ناگهانی و در نتیجه آسیب یا ضربه به ناحیه دنبالچه بروز میکند، اما میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر این ناحیه تأثیر میگذارند. درک علل این درد کمک میکند تا بتوانیم بهتر با آن مقابله کنیم و روشهای درمانی مناسب را برگزینیم.
به دلیل اهمیت این موضوع، در این مطلب از فیزیوتراپی راحیل به معرفی بهترین و جدیدترین روشهای درمان درد دنبالچه با فیزیوتراپی خواهیم پرداخت.
علل ایجاد درد دنبالچه
علل ایجاد درد دنبالچه
انتخاب روش درمان درد دنبالچه با فیزیوتراپی بر اساس علت ایجاد آن در هر فرد متفاوت است. برخی از متداولترین علتهای بروز این عارضه شامل موارد زیر میشوند:
عادات بدنی نادرست
حالتهای نامناسب بدنی یکی از شایعترین علتهای ایجاد درد دنبالچه است. به عنوان مثال نشستنهای طولانی مدت روی صندلی میتواند به دنبالچه آسیب وارد کند. به همین دلیل افرادی که برای مدت طولانی رانندگی میکنند یا پشت میز مینشینند، بیشتر دچار این عارضه میشوند.
زایمان
در برخی موارد، زایمان طبیعی میتواند به دنبالچه آسیب برساند. درد دنبالچه در زایمان به دلیل بروز انقباضات مداوم در رحم هنگام بازگشت به حالت طبیعی رخ میدهد. معمولا این درد چند روز بعد از زایمان با شدت بالا و حالت تیر کشنده ظاهر خواهد شد و بهمرور از شدت آن کم میشود. اگر بعد از گذشت یک هفته درد دنبالچه کم نشد، نقش روشهای درمان فیزیوتراپی پررنگ میشود.
ضربه یا آسیب
ضربه به ناحیه دنبالچه، مانند افتادن یا نشستن بر روی سطح سخت، میتواند باعث درد شود.
اضافه وزن
اضافه وزن میتواند روی ناحیه دنبالچه فشار ایجاد کند و باعث بروز درد شود. به همین دلیل افراد دارای اضافه وزن، هنگام نشستن یا لم دادن، درد شدیدی را تجربه خواهند کرد.
عفونت یا تومور
عفونتها یا تومورهای نادر در ناحیه دنبالچه نیز میتوانند یکی دیگر از علتهای بروز این عارضه باشند.
مشکلات ساختاری
ناهنجاریهای آناتومیک یا مشکلات در استخوانها و مفاصل نیز ممکن است منجر به درد دنبالچه شوند.
بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی برای چرخش لگن | تمرینات و روشهای درمان
علائم درد دنبالچه
درد دنبالچه با علائمی همراه است که شامل موارد زیر میشوند:
- احساس درد هنگام لم دادن
- احساس درد هنگام به پشت خوابیدن
- احساس درد هنگام نشستن بر روی سطوح سفت
- دردی که در حالت نشسته یا ایستاده تشدید میشود
- درد و ناراحتی هنگام حرکات روده یا رابطهی جنسی
- درد دنبالچه که در موقع لمس شدن یا هنگامیکه فشاری روی آن قرار میگیرد بدتر میشود
- دردی که با یبوست بدتر شده و پس از دفع مدفوع بهتر میشود
- درد دنبالچه در اثر ضربه
- درد دنبالچه و سیاتیک
- درد دنبالچه هنگام نشستن
- عفونت رحم و درد دنبالچه
انواع روشهای درمان درد دنبالچه با فیزیوتراپی
انواع روشهای درمان درد دنبالچه با فیزیوتراپی
برخی از رایجترین روشهای درمان درد دنبالچه با فیزیوتراپی شامل موارد زیر میشوند:
استفاده از امواج اولتراسوند
امواج اولتراسوند یکی از روشهای رایج در فیزیوتراپی است که به کاهش درد دنبالچه کمک میکند. در این روش، دستگاهی به نام دیاترمی امواج صوتی به ناحیه دردناک ارسال میکند. این امواج باعث ایجاد لرزش در بافتها میشوند و به تسکین درد کمک میکنند.
فیزیوتراپیست دستگاه را به گونهای تنظیم میکند که برای درمان آسیبهای مزمن از تنظیمات مداوم (continues) و برای التهابهای سطحی از تنظیمات پالسدار (pulsed) استفاده کند. سر مبدل دستگاه به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه بر روی ناحیه درد قرار میگیرد و برای نفوذ بهتر امواج، از یک ژل خاص استفاده میشود.
موبیلیزاسیون
موبیلیزاسیون روش دیگری در فیزیوتراپی است که برای تنظیم موقعیت استخوان دنبالچه مورد استفاده قرار میگیرد. اگر دنبالچه به دلیل آسیب یا وضعیت نامناسب از محل خود خارج شود، این روش میتواند موثر باشد.
در موبیلیزاسیون، فیزیوتراپیست با ایجاد فشار و انجام حرکات خاص بر روی بافتهای نرم اطراف، به کاهش درد کمک میکند. این روش میتواند به سه شکل نرم، سریع و عمیق انجام شود و تسکین درد و بهبود عملکرد ناحیه را به همراه داشته باشد.
شاک ویو
شاک ویوتراپی برای درمان دنبالچه
شاک ویوتراپی که به عنوان RSWT و ESWT نیز شناخته میشود، یکی از بهترین روشهای درمان درد دنبالچه با فیزیوتراپی است. در این روش از امواج صوتی با انرژی پایین استفاده میشود که به بافت نرم نفوذ کرده و به ناحیه ساکروم میرسند. این روش به تحریک دقیق ناحیه درد کمک میکند.
باید توجه داشت که شاک ویو با امواج اولتراسوند تفاوت دارد؛ زیرا در اولتراسوند از امواج با فرکانس بالا استفاده میشود، در حالی که شاک ویو از امواج با فرکانس پایین بهره میبرد.
تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست
روش TENS یا تحریک الکتریکی عصب، با ارسال جریانهای الکتریکی ملایم به ناحیه درد، سیگنالهای درد را از مغز به دنبالچه مختل میکند. اگرچه این روش میتواند به تسکین موقت درد کمک کند، اما اثر آن معمولاً کوتاهمدت بوده و ممکن است درد پس از چند ساعت دوباره برگردد.
منوال تراپی
درد دنبالچه بیشتر به خاطر جابجا شدن یکی از مفاصل دنبالچه یا گرفتگی عضلات متصل به دنبالچه رخ میدهد. درمانهای دستی میتوانند مفاصل خشک را متحرک ساخته یا باعث شل شدن عضلات سفت و گرفته شوند. فیزیوتراپیست های مختلف از تکنیکهای دستی متفاوتی برای درمان درد دنبالچه با فیزیوتراپی استفاده میکنند:
- منوال تراپی داخلی: در این روش فیزیوتراپیست بعد از پوشیدن دستکش، انگشتش را وارد مقعد بیمار کرده و ماساژ یا دستکاری دنبالچه را خیلی آرام انجام میدهد.
- منوال تراپی خارجی: در این روش فیزیوتراپیست از روی پوست، سر استخوان دنبالچه را به سمت عقب و بالاتر از مقعد میکشد. این روش درمانی مخصوص دررفتگی دنبالچه است.
ماساژ درمانی
یکی از موثرترین روشها برای کاهش درد دنبالچه، ماساژ درمانی است. در این روش، تمرکز روی عضلات کف لگن منعطف شده و از این طریق گرفتگی و اسپاسم عضلانی از بین میرود.
درواقع میتوان گفت عضلات سفت با ایجاد کشش درد را تشدید میکنند و ماساژ با شل کردن این عضلات و کاهش فشار بر روی دنبالچه، باعث آرام شدن درد میشود.
لیزر درمانی
در لیزر درمانی از طول موجهای نوری خاص برای درمان عارضههای دردناک استفاده میشود. این امواج از طریق ورود به سلولهای آسیبدیده، فعالیتهای درون سلولی را تحریک میکنند. این روش کاهش درد دنبالچه را به همراه خواهد داشت و فرآیند بهبود سلولهای آسیبدیده را بهبود میبخشد.
سخن پایانی
دنبالچه به دلیل ساختار استخوانی خاصی که دارد، یکی از نقاط حساس در بدن شناخته میشود. به همین دلیل بروز درد و التهاب در این ناحیه، فرد را از انجام امور معمول ناتوان خواهد ساخت. در این مطلب از فیزیوتراپی راحیل به معرفی بهترین روشهای درمان درد دنبالچه با فیزیوتراپی پرداختیم. اگر از درد دنبالچه رنج میبرید، برای درمان هرچه سریعتر به یک متخصص فیزیوتراپی مراجعه کنید.
