دررفتگی مکرر شانه زمانی اتفاق میافتد که استخوانهای مفصل شانه از محل خود جا به جا شوند. افتادن، آسیبهای ورزشی و تصادفات، شایعترین علتهای این عارضه هستند. هرگز سعی نکنید شانه را به زور به جای خود بازگردانید. بازوی خود را ثابت و نزدیک به پهلو نگه دارید و اگر فکر میکنید شانه شما دررفته است، فورا به پزشک مراجعه کنید.
در ادامه این مطلب از فیزیوتراپی راحیل، به طور مفصل به موضوع دررفتگی مکرر شانه خواهیم پرداخت.
دررفتگی مکرر شانه چیست؟
دررفتگی مکرر شانه چیست؟
دررفتگی مکرر شانه عارضهای است که طی آن استخوانهای مفصل شانه تحت فشار قرار میگیرند یا از جای معمول خود خارج میشوند.
مفصل به قسمتی از بدن گفته میشود که در آن دو استخوان به هم میرسند. مفصلها بخشی از سیستم اسکلتی هستند. مفصل شانه جایی است که توپ گرد بالای استخوان بازو در حفره کتف (گلنوئید) قرار میگیرد.
دررفتگی مکرر شانه زمانی اتفاق میافتد که اتصال توپ و کاسه بین استخوانها از هم جدا شود. این عارضه میتواند به بافتهای اطراف مفصل شانه نیز آسیب وارد کند.
ازجمله مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ماهیچهها
- اعصاب
- تاندونها
- رباطها
- رگهای خونی
اگر دچار دررفتگی شدید یا نتوانستید شانه خود را حرکت دهید، سریعا نزد پزشک بروید. هرگز سعی نکنید شانه خود را به زور، سر جای خود برگردانید.
نکته مهم: باید بدانید که دررفتگی مکرر زانو عارضه متفاوتی نسبت به شانه یخ زده یا فروزن شولدر است. فروزن شولدر زمانی رخ میدهد که کپسول مفصل شانه، که پوششی از بافت همبند است و دور مفصل شانه قرار دارد، بهطور غیرطبیعی سفت و منقبض میشود. در نتیجه، فضای داخلی مفصل کاهش یافته و حرکت شانه محدود و دردناک میگردد.
انواع دررفتگی شانه
پزشکان، دررفتگیها را بسته به میزان جابجایی استخوانهای مفاصل، در دستههای زیر جای میدهند:
- دررفتگی کامل (لوکساسیون): این نوع دررفتگی زمانی رخ میدهد که استخوانهای مفصل کاملا از هم جدا و از جای خود خارج شوند.
- دررفتگی جزئی (سابلوکساسیون): این نوع دررفتگی زمانی رخ میدهد که استخوان بازو کمی از حفره گلنوئید شانه خارج شود.
بیشتر بخوانید: گیر افتادن عصب شانه (سندرم TOS) + علل، علائم و راهکارهای درمان
علت دررفتگی مکرر شانه
علت دررفتگی مکرر شانه
هر عاملی که بتواند مفصل شانه را از جای خود خارج کند، میتواند باعث دررفتگی شود. شایعترین علل عبارتاند از:
- افتادن
- تصادف
- آسیبهای ورزشی مانند آسیب های کشتی و …
علائم دررفتگی مکرر شانه
شایعترین علائم دررفتگی شانه شامل موارد زیر میشوند:
- درد شدید
- ضعف
- ناتوانی در حرکت بازو
- خارج شدن شانه از جای خود
- تورم
- کبودی یا تغییر رنگ
- اسپاسم عضلانی
- گزگز، ضعف یا بیحسی در دست، انگشتان یا بازو
روشهای تشخیص دررفتگی شانه
روشهای تشخیص دررفتگی شانه
پزشک با معاینه فیزیکی، مشکل دررفتگی مکرر شانه را تشخیص خواهد داد. او به شانه و بقیه بازوی شما نگاهی خواهد انداخت.
علاوه بر این، ممکن است نیاز باشد آزمایشات تصویربرداری زیر را برای تشخیص بهتر انجام دهید:
- آزمایش اشعه ایکس
- ام آر آی
- سیتیاسکن
- اولتراسوند
درمان دررفتگی مکرر شانه با فیزیوتراپی
درمان دررفتگی مکرر شانه با فیزیوتراپی
یکی از روشهای موثر و غیر جراحی برای درمان دررفتگی مکرر شانه، فیزیوتراپی است. فیزیوتراپی با استفاده از تمرینات تقویتی، تکنیکهای خاص و برنامههای توانبخشی و مکانوتراپی، به بیماران کمک میکند تا عضلات و لیگامانهای شانه خود را تقویت کنند و جلوی دررفتگیهای مکرر را بگیرند. برنامههای فیزیوتراپی معمولا شامل تمرینات تقویتی، تمرینات کششی و آموزش تکنیکهای صحیح حرکت برای جلوگیری از آسیبهای بیشتر است.
درمان از طریق فیزیوتراپی نه تنها به بهبود وضعیت فیزیکی شانه کمک میکند، بلکه بهبود کیفیت زندگی بیمار را نیز به همراه دارد. با کاهش درد و افزایش دامنه حرکت، بیماران میتوانند فعالیتهای روزانه خود را با اطمینان بیشتری انجام دهند و به فعالیتهای ورزشی و تفریحی خود بازگردند.
علاوه بر این، فیزیوتراپی به بیماران کمک میکند تا از طریق آموزش و مشاوره، الگوهای صحیح حرکت و استفاده از شانه را بیاموزند و از آسیبهای آینده جلوگیری کنند.
در ادامه، راهکارهای درمانی دررفتگی شانه به کمک فیزیوتراپی توضیح داده شده است:
تمرینات تقویتی
یکی از اصلیترین روشهای درمان دررفتگی شانه، تقویت عضلات اطراف مفصل شانه است. فیزیوتراپیست با استفاده از تمرینات مخصوص، عضلاتی که وظیفه پایداری مفصل را بر عهده دارند، تقویت میکند. برخی از این تمرینات شامل موارد زیر میشوند:
تمرینات ایزومتریک
تمرینات ایزومتریک، حرکتهایی هستند که ممکن است فیزیوتراپ برای شانه شما تجویز کند. در این تمرینات، عضلات منقبض خواهند شد، اما هیچ حرکتی در اطراف مفصل شانه اتفاق نمیافتد. فیزیوتراپ معمولا تمرینات شانهای ایزومتریک را به عنوان بخشی از برنامه ورزشی توانبخشی در منزل تجویز خواهد کرد.
تمرینات با نوارهای مقاومتی
ورزش با باند کشی به تقویت عضلات (مجموعهای از چهار عضله و تاندونهای مرتبط که ثبات و حرکت شانه را کنترل میکنند) کمک میکنند به این دلیل که باندهای کشی مقاومت قابل تنظیمی ایجاد میکنند. این مقاومت باعث میشود عضلات روتاتور کاف تحت فشار مناسبی قرار گیرند و تقویت شوند.
هنگام انجام حرکات با باند کشی، عضلات مجبور میشوند در مقابل مقاومت باند کشی کار کنند که این امر منجر به تقویت این عضلات و بهبود پایداری و کنترل شانه میشود. به عنوان مثال، حرکت چرخش داخلی و خارجی شانه با باند کشی، به طور خاص بر روی تقویت عضلات روتاتور کاف تمرکز دارد.
ورزشهایی که با باند کشی انجام میشوند کمک میکنند تا عضلات شانه در طیف وسیعی از حرکات تقویت شوند که این امر میتواند باعث پیشگیری از آسیبها، بهبود عملکرد ورزشی و افزایش دامنه حرکتی شانهها و درمان درد شانه شود.
تمرینات کششی و انعطافپذیری
تمرینات کششی برای افزایش دامنه حرکتی مفصل شانه بسیار مهم هستند. این تمرینات به کاهش سفتی و افزایش انعطافپذیری عضلات و مفصل کمک میکنند.
دو مورد از تمرینات کششی و انعطافپذیری برای جلوگیری از دررفتگی مکرر شانه شامل موارد زیر میشوند:
- کشش عضلات جلویی و پشتی شانه: این تمرینات منجر به افزایش انعطافپذیری میشوند.
- تمرینات تعادلی: این تمرینات به بهبود هماهنگی و کنترل عضلات کمک میکنند.
آموزش تکنیکهای صحیح حرکت
یکی دیگر از جنبههای مهم فیزیوتراپی، آموزش تکنیکهای صحیح حرکت به بیماران است. فیزیوتراپیستها به بیماران آموزش میدهند که چگونه از شانه خود به درستی استفاده کنند و از حرکاتی که ممکن است منجر به دررفتگی مجدد شود، پرهیز کنند. این آموزشها شام: موارد زیر میشوند:
- تکنیکهای بلند کردن و حمل اشیا: به شیوهای که به شانه فشار وارد نشود.
- روشهای انجام فعالیتهای روزمره و ورزشی: بهطوریکه از آسیبهای احتمالی جلوگیری شود.
ماساژ و تکنیکهای دستی
ماساژدرمانی برای دررفتگی شانه
فیزیوتراپیستها از ماساژ و تکنیکهای دستی برای کاهش درد و التهاب و بهبود گردش خون در ناحیه شانه استفاده میکنند. این تکنیکها باعث تسریع روند بهبود و کاهش تنش عضلانی خواهند شد.
استفاده از ابزارهای کمکی
در برخی موارد، فیزیوتراپیست ممکن است استفاده از اسپلینتها یا بریسها را توصیه کند. این ابزارها به پایداری بیشتر مفصل شانه کمک میکنند و جلوی دررفتگیهای مجدد را میگیرند. فیزیوتراپیستها راهنمایی میکنند که چگونه و چه زمانی از این ابزارها استفاده شود.
بهبود کیفیت زندگی
یکی از مهمترین مزایای فیزیوتراپی، بهبود کلی کیفیت زندگی بیماران است. با کاهش درد، افزایش دامنه حرکتی و بهبود عملکرد مفصل شانه، بیماران میتوانند به فعالیتهای روزمره و ورزشی خود با اطمینان بیشتری بازگردند. این بهبود در تواناییهای جسمی به افزایش اعتماد به نفس و رضایت از زندگی کمک میکند.
سخن پایانی
درنهایت، فیزیوتراپی به عنوان یک روش درمانی موثر و جامع، میتواند نقش بسیار مهمی در بهبود و پیشگیری از دررفتگی مکرر شانه ایفا کند. با تقویت عضلات، افزایش دامنه حرکتی، کاهش درد و التهاب، بهبود تعادل و هماهنگی و آموزش صحیح به بیماران، این روش درمانی به بهبود وضعیت شانه و کیفیت زندگی افراد کمک خواهد کرد.
پیروی از یک برنامه فیزیوتراپی منظم و انجام تمرینات تحت نظر یک فیزیوتراپیست مجرب، میتواند به بیماران کمک کند تا به بهبود قابل توجهی در وضعیت شانه خود دست یابند و زندگی روزمره خود را با اطمینان و راحتی بیشتری ادامه دهند.
