آیا تا به حال هنگام یک سرفه یا عطسه ناگهانی، احساس درد شدیدی در کمر خود کردهاید؟ این درد که گاهی اوقات میتواند بسیار آزاردهنده باشد، تجربهای رایج است. در نگاه اول، ممکن است این دو اتفاق بیربط به نظر برسند، اما در واقعیت، ارتباط تنگاتنگی بین سیستم تنفسی و عضلات و ساختارهای نگهدارنده ستون فقرات وجود دارد که میتواند منجر به این درد ناخوشایند شود. این مطلب از فیزیوتراپی راحیل به بررسی علل این پدیده که چرا هنگام عطسه یا سرفه کمر درد میگیریم، از مشکلات رایج عضلانی گرفته تا شرایط پزشکی جدیتر، میپردازد و راهکارهای درمانی و پیشگیرانه را ارائه میدهد.
علت درد کمر هنگام سرفه و عطسه چیست؟
اگر برایتان سوال پیش آمده که چرا هنگام عطسه یا سرفه کمر درد میگیریم باید بگوییم وقتی سرفه یا عطسه میکنید، یک فشار ناگهانی و قوی در داخل قفسه سینه و حفره شکمی ایجاد میشود. این فشار که به آن فشار داخل شکمی گفته میشود، به ستون فقرات و دیسکهای بین مهرهای منتقل میگردد. اگر عضلات کمر و شکم ضعیف باشند یا اگر مشکلی در ساختارهای ستون فقرات وجود داشته باشد، این فشار میتواند منجر به درد شود. به طور کلی، دلایل اصلی درد کمر هنگام سرفه یا عطسه به چند دسته تقسیم میشود:

سرفه دردناک به علت درد کمر
1. مشکلات عضلانی و اسکلتی
ضعف عضلات کمر
عضلات کمر و هسته مرکزی بدن (عضلات شکم و لگن) نقش حیاتی در حمایت از ستون فقرات دارند. وقتی این عضلات ضعیف باشند، نمیتوانند به اندازه کافی در برابر فشار ناشی از سرفه و عطسه مقاومت کنند، و این فشار مستقیماً به ستون فقرات وارد شده و باعث درد مهره آخر کمر میشود.
کشیدگی عضلات یا رباطها
یک سرفه یا عطسه شدید و ناگهانی میتواند فشار زیادی به عضلات و رباطهای کمر وارد کند. این فشار ناگهانی ممکن است منجر به کشیدگی یا آسیبهای موقتی شود که باعث درد، گرفتگی و سفتی عضلات میشود.
معاینه رایگان توسط فیزیوتراپیست محسن بیات
اطلاعات تماس خود را وارد کنید.
توجه داشته باشید؛ فیزیوتراپی راحیل در شهر اصفهان قرار دارد.آسیبهای دیسکهای بین مهرهای
دیسکهای بین مهرهای، که مانند ضربهگیر عمل میکنند، بین مهرههای ستون فقرات قرار دارند. این دیسکها به مرور زمان دچار فرسایش طبیعی میشوند و اگر آسیب ببینند، میتوانند منشأ درد باشند.

درد کمر
فتق دیسک
زمانی که بخشی از یک دیسک از جای خود خارج میشود، به آن فتق دیسک میگویند. این دیسک برآمده میتواند به ریشههای عصبی اطراف، به ویژه عصب سیاتیک، فشار وارد کند. تحقیقات نشان داده است که فتق دیسک یکی از دلایل اصلی درد دیسک کمر در افراد مبتلا به سیاتیک حاد هنگام سرفه است. این وضعیت میتواند باعث درد، بیحسی، گزگز و ضعف در کمر و پاها شود. در موارد شدید، فتق دیسک میتواند حتی بر کنترل روده یا مثانه نیز تأثیر بگذارد که یک وضعیت اورژانسی پزشکی است.
آسیب به دیسک
حتی اگر دیسک دچار فتق نشده باشد، آسیب یا التهاب آن میتواند باعث درد و محدودیت حرکتی شود که با فشار ناشی از سرفه تشدید میشود.
تنگی کانال نخاعی
با افزایش سن، کانال نخاعی که نخاع از آن عبور میکند، ممکن است باریک شود. یکی از مهمترین علت تنگی کانال نخاعی فشار ناشی از افزایش سن و تغییرات ساختاری در ستون فقرات است. این وضعیت به اعصاب نخاعی فشار وارد میکند و سرفه کردن یا خم شدن به جلو، این فشار را افزایش داده و باعث درد، بیحسی، گزگز و گرفتگی در کمر و پاها میشود.
2. بیماریهای زمینهای
در برخی موارد نادر، درد کمر هنگام سرفه میتواند نشانه یک بیماری جدیتر باشد.
عفونتها
برخی عفونتها مانند عفونتهای ادراری یا عفونتهای نخاعی میتوانند باعث درد کمر شوند که با سرفه تشدید میشود.
تومورها
در موارد بسیار نادر، تومورهای نخاعی یا سرطانی که به استخوانها متاستاز دادهاند، میتوانند باعث درد کمر شوند. سرطان ریه نیز در موارد بسیار معدود میتواند با درد استخوانی در کمر همراه باشد.
بیماریهای تنفسی
برخی بیماریهای تنفسی مانند ذاتالریه و آسم میتوانند باعث کشیدگی و تنش در عضلات کمری و ایجاد درد شوند.
آرتروز
این بیماری التهابی مفاصل، با فرسایش غضروفها، میتواند به ستون فقرات آسیب بزند و درد آن با سرفه تشدید شود.

درد کمر
راهکارهای درمانی برای کاهش درد کمر
درمان درد کمر هنگام سرفه یا عطسه به علت اصلی آن بستگی دارد. پس از تشخیص توسط پزشک، میتوان از روشهای درمانی زیر بهره برد:
درمانهای خانگی
برای درد کمر خفیف و موقت، برخی روشهای خانگی میتوانند به تسکین درد کمک کنند:
- استراحت کوتاه: استراحت در بستر برای یک یا دو روز میتواند مفید باشد، اما استراحت طولانیمدت توصیه نمیشود، زیرا ممکن است باعث سفتی عضلات و بدتر شدن درد شود.
- کمپرس سرد و گرم: استفاده از کمپرس سرد به مدت ۱۰ دقیقه چند بار در روز میتواند به کاهش التهاب و درد کمک کند. پس از ۲۴ تا ۴۸ ساعت، میتوان از کمپرس گرم برای شل شدن عضلات استفاده کرد.
- داروهای ضد التهاب بدون نسخه: داروهایی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن میتوانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند.
- تکنیکهای صحیح سرفه و عطسه: برای جلوگیری از فشار ناگهانی به کمر، میتوانید از تکنیکهایی مانند خم شدن به جلو هنگام سرفه یا عطسه و قرار دادن دستها روی میز یا دیوار برای حمایت از بدن استفاده کنید.
درمانهای پزشکی
اگر درد شدید باشد یا با درمانهای خانگی بهبود نیابد، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک ممکن است یکی از درمانهای زیر را توصیه کند:
- داروها: پزشک ممکن است داروهای ضد التهاب قویتر یا شلکنندههای عضلانی تجویز کند. در موارد خاص، تزریق استروئید نیز میتواند برای کاهش التهاب و درد مفید باشد.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپی یک روش درمانی بسیار موثر است که شامل تمرینات تقویتی برای عضلات هسته مرکزی و کمر و همچنین تمرینات کششی برای افزایش انعطافپذیری است. فیزیوتراپیستها همچنین از تکنیکهایی مانند درمان دستی (حرکت دادن مفاصل و بافتهای نرم با دست) و تکنیک TENS برای تسکین درد استفاده میکنند.
- جراحی: در موارد شدید و نادر، مانند فتق دیسک که به اعصاب فشار زیادی وارد میکند و با سایر روشها بهبود نمییابد، ممکن است نیاز به جراحی باشد.
راهکارهای پیشگیرانه
برای جلوگیری از درد کمر هنگام سرفه و عطسه، نکات زیر میتواند بسیار مفید باشد:
- تقویت عضلات هسته مرکزی: انجام تمریناتی مانند پلانک، پل باسن و تمرینات شکمی به تقویت عضلات هسته مرکزی کمک میکند که به نوبه خود از ستون فقرات حمایت کرده و فشار روی آن را کاهش میدهد.
- حفظ وزن مناسب: وزن اضافی، به خصوص در ناحیه شکم، فشار بیشتری به ستون فقرات وارد میکند.
- تکنیک صحیح سرفه و عطسه: هنگام سرفه یا عطسه، سعی کنید از ستون فقرات خود حمایت کنید. به جای خم شدن کامل به جلو، کمی زانوها را خم کرده و بدن را کمی به سمت جلو متمایل کنید. میتوانید از یک تکیهگاه مانند میز یا دیوار نیز کمک بگیرید.
- مدیریت آلرژیها: اگر آلرژیها عامل سرفه و عطسه مکرر شما هستند، با پزشک در مورد راههای کنترل آنها مشورت کنید.

درد کمر در طول روزمره
جمعبندی
در پاسخ به سوال چرا هنگام عطسه یا سرفه کمر درد میگیریم باید بگوییم درد کمر هنگام سرفه یا عطسه یک مشکل شایع است که علل مختلفی از جمله ضعف عضلانی، کشیدگی یا آسیبهای جدیتری مانند فتق دیسک و تنگی کانال نخاعی دارد. با این حال، اغلب این درد با روشهای خانگی و فیزیوتراپی قابل مدیریت و درمان است، اما در صورت تداوم یا وجود علائم هشداردهنده، مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان صحیح ضروری است.
سوالات متداول در مورد چرا هنگام عطسه یا سرفه کمر درد میگیریم
آیا درد کمر هنگام سرفه همیشه نشاندهنده یک مشکل جدی است؟
خیر. در اغلب موارد، این درد به دلیل ضعف عضلانی یا کشیدگی موقتی است. با این حال، اگر درد شدید است، با بیحسی یا ضعف در پاها همراه است، یا پس از چند روز بهبود نمییابد، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر درد کمر شما با علائم زیر همراه است، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- تغییر در عملکرد روده یا مثانه.
- تب بالا.
- ضعف یا بیحسی در پاها.
- دردی که با درمانهای خانگی بهبود نمییابد یا بدتر میشود.
آیا فیزیوتراپی میتواند برای درد کمر هنگام سرفه مفید باشد؟
بله، فیزیوتراپی یکی از بهترین روشهای درمانی برای این وضعیت است. فیزیوتراپیست با ارزیابی دقیق، یک برنامه درمانی شخصی شامل تمرینات تقویتی و کششی را برای شما طراحی میکند تا به تقویت عضلات و بهبود عملکرد ستون فقرات کمک کند.
بعد از عطسه یا سرفه شدید از گردن تا انگشتان پا و دست ها و حتی دنده ها شروع به درد می کنند و حتی این درد به سر و صورت هم منتقل میشه و دچار بی حسی و گزگز می شوند به نظرتون میتونه درد مرتبط با دیسک گردن باشد ؟ اکثر اوقات هم درد شانه چپ هم دارم . نوار قلب دادم مشکلی نداشت . به نظرتون به دکتر مغز و اعصاب بایدمراجعه کنم یا ارتوپد ؟